در فرایند ارتباط كلامی، صوت ابزاری است كه نه تنها پیام را منتقل میكند، بلکه بر معنای آن می افزاید؛ احساس گوینده را بیان میكند و میتواند پیام قویتری را به شنونده انتقال دهد. صوت علاوه بر بیان حالت های عاطفی، هیجانی و روانی گوینده، میتواند حالت های جسمی گوینده، به ویژه وضعیت حنجره، را مشخص نماید. صوت نابهنجار به ویژگی های پایه صوت اطلاق میشود كه به طور پیوسته در برقراری ارتباط اختلال ایجاد كند، توجه سایرین را جلب نماید و برگوینده و شنونده تأثیر نامطلوب بگذارد. تشخیص صوت نابهنجار باید با در نظر گرفتن تفاوت بلندی، زیر و بمی و کیفیت و نیز عواملی همچون سن، جنس حتی فرهنگ و سطح طبقاتی فرد صورت گیرد.
شیوع اختلالات صوت در جمعیت عمومی، بین 3 تا 10 درصد تخمین زده می شود.
در بررسي سبب شناسي اختلالات صوت علت هاي مختلفي مطرح شده است که در یکی از این طبقه بندي ها، اختلالات صوت به مجموعه اي از علـل عضـوي و عملکردی تقسیم بندی شده است. يكي از علل مهـم بـه وجـود آورنـد ة اختلالات عملکردی ، تنش اسكلتي ـ عضلاني بـيش از حـد می باشد كه ميتواند با يا بدون تغييـر در مخـاط حنجـره باشـد.
بـد اسـتفاده كـردن (vocal abuse) و نادرسـت استفاده كردن از صدا (vocal misuse) ، امروزه به عنوان يكي از علل عمدة اختلالات صوت شناخته مي شود. بد استفاده كردن از صدا به معنـاي اسـتفاده از چـين هـاي صوتي با فشار بيش از حد در نتيجه رفتارهـايي ماننـد فريـاد زدن، پاك كردن گلـو و غيـره اسـت ، در حـالي كـه منظـور از نادرسـت استفاده كـردن از صـدا، اسـتفاده نادرسـت از زيروبمـي، بلنـدي و حمايت تنفسي است.
بـه علـت تغييراتي كه به دنبال استفادة نامناسب از صدا پيش مـي آيـد، شرايط ايجاد ضايعه در حنجره فراهم ميگردد. رایج ترین پاتولوژی های حنجره در آقایان، ورم،پولیپ،فلجی چین صوتی و در خانم ها، ورم،پولیپ،ندول می باشد. درصد قابل توجهي از افراد به علت عدم آشنايي با سازوكار آواسازي صـدمات جبـران – ناپذيري به دستگاه آواسازي خود وارد ميكننـد ، بـه طـوري كـه در مقطعي از زمان چاره اي جز كاهش يا قطع فعاليت هاي صوتي خود ندارند.
بخشـي از مراجعـه كننـدگان بـه كلينيك هاي گفتاردرماني را مبتلايان بـه اخـتلال صـوت تشـكيل ميدهند كه آسيب شناس گفتار و زبان که به طور تخصصی در درمان اختلالات صوت فعالیت دارند، با بررسي ابعاد مختلـف مشكل، برنامه درماني مناسب را براي آنها طراحي می نمايد. ما در کلینیک گفتاردرمانی رسا، به طور تخصصی به ارزیابی و درمان اختلالات صوت می پردازیم.
رفرنس :
- سبحانی راد داوود، قائمی حمیده، سیادتی نرگس سادات، چاره ای نجمه، جمالی جمشید، مردانی نجمه، معین نرگس. بررسی شاخص کیفیت زندگی مرتبط با معلولیت صوت در بزرگسالان مبتلا به فلجی تارهای صوتی. علوم پیراپزشکی و توانبخشی مشهد 1395؛5(2):76-81.
- خدامي مريم, ربيعي سپيده, جهاني يونس. مقايسه ويژگي هاي ادراكي صوت از ديدگاه آسيب شناس گفتار و زبان و افراد بزرگسال مبتلا به اختلال صوت و داراي صوت بهنجار. شنوایی شناسی 1388.
- Joseph C. Stemple, Nelson Roy, Bemice K. Klaben. Clinical Voice Pathology: Theory and Management. Plural Pub Inc; 2009.
- سیده مریم خدامی، اعظم گنجه فرد، یونس جهانی، مقایسه نشانه های ادراکی صوت قبل و بعد از برنامه بهداشت صوتی در بزرگسالان مبتلا به اختلال صوت. مجله تحقیقات شنوایی و دهلیزی، 1389؛ 19(2): 82 .
